Weksel in blanco – forma zabezpieczenia wierzytelności
Weksel in blanco jest dość popularną formą zabezpieczenia wierzytelności w obrocie gospodarczym. Dochodzenie bowiem roszczeń o zapłatę z weksla in blanco jest tańsze (opłata sądowa wynosi tutaj 1/4 opłaty sądowej od pozwu), a ponadto wydany nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym umożliwia nam z chwilą jego wydania złożenie stosownego wniosku o zabezpieczenie naszych roszczeń.
Co więcej, wspomniany nakaz zapłaty (wydany na podstawie weksla) staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia (miesiąca od dnia doręczenia nakazu stronie pozwanej). Oznacza to, że po upływie niniejszego terminu możemy złożyć wniosek o przekształcenie postępowania zabezpieczającego w postępowanie egzekucyjne w sytuacji, gdy nie doszło w ogóle do zbadania stanowiska strony pozwanej (chyba, że sąd uwzględni na późniejszym etapie wniosek o wstrzymanie wykonalności wydanego nakazu zapłaty).
Jak widać, zalety dochodzenia roszczeń z weksla in blanco to ograniczenie kosztów postępowania sądowego oraz doprowadzenie do szybszej egzekucji. Z punktu widzenia wierzyciela to bardzo istotne ułatwienia.
Weksel in blanco, deklaracja wekslowa
Weksel in blanco zawsze zabezpiecza wierzytelności wynikające z tzw. stosunku podstawowego, np. umowy pożyczki. Zwrot udzielonej pożyczki jest zatem zabezpieczony wekslem in blanco. Istotnym elementem weksla in blanco jest tzw. deklaracja wekslowa (porozumienie wekslowe). Deklaracja ta określa bowiem warunki uzupełnienia weksla in blanco o np. wysokość nieuregulowanej kwoty czy datę płatności.
Weksel in blanco jest papierem wartościowym, który nie ma uzupełnionego co najmniej jednego elementu, np. wysokości należnej kwoty. W praktyce weksle in blanco nie mają uzupełnionych elementów dotyczących właśnie wysokości należnej kwoty oraz daty płatności.
Dlatego tak ważna jest deklaracja wekslowa – zarówno dla wierzyciela, jak i dłużnika. Pozwala ona na kontrolę ewentualnej prawidłowości uzupełnienia weksla in blanco. Deklaracja i weksel in blanco powinny stanowić załączniki do umowy, którą to zabezpieczają.
Uzupełnienie weksla in blanco. Wezwanie do wykupu weksla in blanco
W przypadku zalegania ze zwrotem pożyczonych, np. w ramach umowy pożyczki pieniędzy, aktualizuje się – stosownie do treści deklaracji wekslowej – nasze uprawnienie do uzupełnienia weksla in blanco.
Weksel in blanco uzupełniamy zgodnie z treścią deklaracji wekslowej i wzywamy dłużnika do jego wykupu pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.
Pozew o zapłatę z weksla in blanco
W przypadku niewykupienia uzupełnionego weksla in blanco nie pozostaje nam nic innego jak sporządzić i wysłać do sądu pozew o zapłatę.
Pozew o zapłatę z weksla in blanco, oprócz elementów właściwych dla pisma procesowego oraz samego pozwu (pozew jest bowiem kwalifikowanym pismem procesowym), powinien zawierać wniosek o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym.
Nadto, jeżeli dłużnikiem jest konsument, niezbędne jest przedstawienie wraz z pozwem umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami. Dodatkowo, w treści pozwu skierowanego przeciwko osobie fizycznej zamieszcza się oświadczenie o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem powstało w związku z umową zawartą z konsumentem.
Należy również pamiętać o tym, iż weksel in blanco musi być załączony w oryginale, a nie kopii.
Kolejną istotną kwestią jest uzasadnienie. W pozwie powinniśmy powoływać się nie tylko na tzw. stosunek wekslowy, ale również stosunek podstawowy (np. umowę pożyczki). Takie sformułowanie pozwu chroni nas przed ryzykiem uznania za zasadne przez sąd zarzutu nieprawidłowego wypełnienia weksla in blanco.
Weksel in blanco – jak się bronić? Zarzuty od nakazu zapłaty
Jeżeli wydany zostanie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym (w oparciu o weksel in blanco) mamy prawo do wniesienia zarzutów.
Termin na ich wniesienie wynosi miesiąc od dnia doręczenia nakazu. Jeżeli nie zaskarżymy takiego nakazu, ma on skutki prawomocnego wyroku. Oznacza to, że druga strona (powód) będzie mogła złożyć wniosek do komornika sądowego o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
W zarzutach od nakazu zapłaty powinniśmy przede wszystkim wskazać, czy zaskarżamy nakaz zapłaty w całości czy w części oraz przedstawić stosowne zarzuty (np. wstrzymanie wykonalności wydanego nakazu zapłaty), fakty, z których wywodzimy żądania, i dowody na wykazanie każdego z nich.
Jednym z częściej podnoszonych zarzutów w tzw. sprawach z weksla są: nieprawidłowe wypełnienie weksla in blanco (niezgodnie z treścią deklaracji wekslowej) oraz zarzuty odnośnie opisywanego wcześniej stosunku podstawowego.
Należy także pamiętać, że od zarzutów od nakazu zapłaty uiszcza się opłatę w wysokości 3/4 opłaty sądowej, jednakże w przypadku, gdy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym został wydany przeciwko konsumentowi, od pozwanego konsumenta pobiera się opłatę nie większą niż 750 złotych.
Pomoc prawna w sprawach o zapłatę z weksla in blanco
Kancelaria pomaga zarówno osobom, które dochodzą swoich roszczeń o zapłatę z weksla in blanco, jak i bronią się przed tymi roszczeniami. Pomoc prawna obejmuje nie tylko uzupełnienie weksla, sporządzenie pozwu o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym czy napisanie zarzutów od wydanego nakazu zapłaty, ale także przygotowywanie dokumentacji dotyczącej zabezpieczenia wierzytelności w obrocie gospodarczym właśnie poprzez weksel in blanco.