Zachowek jako roszczenie o zapłatę pieniędzy
Zachowek jest roszczeniem o zapłatę określonej kwoty pieniężnej. Osoba uprawniona do zachowku nie jest uprawniona do żądania wydania jakiejkolwiek z rzeczy, które wchodzą w skład spadku, np. nieruchomości czy samochodu. Więcej o prawie do zachowku pisałem we wpisie „Prawo do zachowku„.
Dobrowolna zapłata zachowku – ugoda pozasądowa
Osoba uprawniona do zachowku może przede wszystkim dochodzić jego zapłaty na drodze polubownej, a więc z pominięciem sądu.
Rozwiązanie to jest o wiele korzystniejsze niż dochodzenie zachowku na drodze sądowej, ponieważ pozwala nam uniknąć długotrwałego procesu sądowego oraz kosztów postępowania sądowego, które w przypadku wysokiej wartości zachowku mogą okazać się bardzo duże, np. z uwagi na wynagrodzenie biegłego sądowego.
Jeśli powstanie problem z ustaleniem wartości majątku spadkowego i w konsekwencji wysokością zachowku, zawsze można skorzystać z pomocy biegłego, który pomoże nam ustalić wartość np. nieruchomości wchodzącej w skład spadku.
Warunki spłaty zachowku, w tym wysokość zachowku, termin spłaty czy rozłożenie płatności na raty itd., warto zawrzeć w ugodzie pozasądowej, która pozwoli w sposób przejrzysty uregulować wszelkie kwestie związane z należnym zachowkiem.
Ugoda pozasądowa jest bardzo ważnym dokumentem, ponieważ zabezpiecza interesy osoby uprawnionej do zachowku. W przypadku uchylania się przez osobę zobowiązaną do spłaty zachowku od wykonania ugody, możemy w oparciu o nią skierować pozew do sądu o zapłatę. Postępowanie sądowe w takiej sytuacji jest o wiele prostsze i szybsze.
Dochodzenie roszczeń o zapłatę zachowku – pozew o zapłatę zachowku
Drugim sposobem dochodzenia roszczeń o zapłatę zachowku – obok dobrowolnej zapłaty – jest postępowanie sądowe. Odbywa się ono poprzez sporządzenie i wniesienie do właściwego sądu pozwu o zapłatę zachowku. Jest to wariant dużo droższy i czasochłonny, dlatego pozew do sądu należy kierować tylko w sytuacji, gdy nie ma możliwości zawarcia ugody pozasądowej z uwagi np. na brak woli polubownego rozwiązania sprawy o zachowek czy sporu co do jego wysokości.
Postępowanie sądowe w sprawie o zachowek wiąże się nie tylko z koniecznością uiszczenia opłaty sądowej, która wynosi 5% wysokości dochodzonego zachowku (wartości przedmiotu sporu), ale także poniesienia dodatkowych kosztów związanych np. z wynagrodzeniem biegłego sądowego.
Sporządzając pozew o zapłatę zachowku, bardzo ważne jest prawidłowe ustalenie, od kogo możemy żądać zachowku oraz czy nasze roszczenie o zapłatę zachowku nie jest przedawnione.
Rozważając zatem skierowanie sprawy o zapłatę zachowku na drogę postępowania warto skorzystać z pomocy doświadczonego radcy prawnego, który zajmuje się sprawami o zachowek.