Kto może być wspólnikiem spółki jawnej?
Wspólnikami spółki jawnej mogą być przede wszystkim osoby fizyczne, w tym osoby niepełnoletnie, które muszą być reprezentowane przez swoich przedstawicieli ustawowych, np. rodziców.
Jakkolwiek najczęściej wspólnikami spółki jawnej są osoby fizyczne (z uwagi na „istotność” cech osobistych wspólników), nie oznacza to, że wspólnikami spółki jawnej nie mogą być osoby prawne, np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółki kapitałowe) – wręcz przeciwnie – spółka jawna może być założona bez udziału osób fizycznych przez wspomniane osoby prawne.
Trzecią kategorią wspólników spółki jawnej są jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym odpowiednia ustawa przyznaje zdolność prawną (tzw. ułomne osoby prawne), do których należą spółki osobowe, tj. spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa oraz spółka komandytowo – akcyjna.
Wspólnikiem spółki jawnej nie może być spółka cywilna, albowiem nie posiada ona podmiotowości prawnej. Wyłączenie to nie dotyczy jednak wspólników spółki cywilnej.
Przebieg rejestracji spółki jawnej
Do założenia i zarejestrowania spółki jawnej konieczne jest:
1) podpisanie umowy spółki jawnej przez wspólników;
2) zgłoszenie spółki jawnej do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS);
3) wpisanie spółki jawnej do KRS.
W jakiej formie zawiera się umowę spółki jawnej?
Do założenia spółki jawnej wystarczające jest zawarcie umowy spółki w zwykłej formie pisemnej pod rygorem nieważności. Forma ta jest wystarczająca do zawarcia umowy spółki jawnej, nawet jeśli przeniesienie własności wkładu do spółki wymaga zachowania formy szczególnej, np. aktu notarialnego w przypadku nieruchomości.
Zgodnie bowiem z orzecznictwem Sądu Najwyższego (np. postanowienie z dnia 25 listopada 2015 r., sygn. akt II CSK 723/14) jeżeli wkładem w spółce jawnej jest nieruchomość, to do zawarcia umowy spółki nie jest wymagane zachowanie formy aktu notarialnego – niestety nie wszystkie sądy rejestrowe oraz wieczystoksięgowe stosują się do niniejszych wytycznych.
Jakie są niezbędne elementy umowy spółki jawnej?
Umowa spółki jawnej musi zawierać:
1) określenie jej strony, czyli wspólników spółki jawnej;
2) postanowienie stanowiące, że wspólnicy zobowiązują się do prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą;
3) określenie firmy spółki jawnej;
4) określenie siedziby spółki jawnej;
5) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość;
6) przedmiot działalności spółki;
7) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
Brak któregokolwiek z ww. elementów stanowi przeszkodę w rejestracji spółki jawnej.
Postanowienia dodatkowe w umowie spółki jawnej
Umowa spółki jawnej może być oczywiście o wiele bardziej rozbudowana i zawierać także dodatkowe elementy. Wśród wspomnianych dodatkowych elementów można wymienić postanowienia regulujące:
1) zasady zmiany postanowień umowy spółki jawnej;
2) dopuszczalność oraz zasady przenoszenia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę;
3) zasady reprezentacji spółki jawnej;
4) zasady prowadzenia spraw spółki jawnej;
5) kwestie udziału kapitałowego wspólników oraz udziału w zyskach i stratach spółki jawnej;
6) możliwość wstąpienia do spółki jawnej spadkobierców wspólnika;
7) przyczyny rozwiązania spółki jawnej.
Możliwość uregulowania ww. kwestii wynika z dyspozytywnego charakteru przepisów regulujących spółkę jawną, dzięki którym wspólnicy mają dużą swobodę w kształtowaniu postanowień umownych tworzonej spółki. Pisałem o tym w tekście: „Wady oraz zalety spółki jawnej”.
Jeśli umowa spółki jawnej nie zawiera ww. postanowień dodatkowych, to spółka będzie działać w oparciu o zasady ogólne wynikające z Kodeksu spółek handlowych.
Zgłoszenie spółki jawnej do KRS (wniosek o wpis spółki jawnej do KRS)
Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek zgłoszenia spółki jawnej do KRS. Wniosek o wpis powinien być złożony nie później niż w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy.
Do założenia i zarejestrowania spółki jawnej konieczne jest złożenie wniosku, który sporządza się na specjalnym formularzu KRS W1. Formularz możemy pobrać na stronie ministerstwa sprawiedliwości.
Wraz z wnioskiem o wpis spółki jawnej do KRS należy przedłożyć następujące załączniki:
1) formularz KRS – WB – zgłoszenie wspólników spółki jawnej;
2) formularz KRS – WK – zgłoszenie sposobu reprezentacji spółki jawnej oraz wspólników uprawnionych do reprezentowania spółki;
3) formularz KRS-WM – zgłoszenie przedmiotu działalności spółki jawnej;
4) umowę spółki jawnej;
5) listę wspólników wraz z adresami do doręczeń;
6) oświadczenia wspólników uprawnionych do reprezentowania spółki jawnej o wyrażeniu zgody na reprezentowanie spółki wraz z ich adresami do doręczeń;
7) dowody uiszczenia opłat sądowych;
Wniosek o wpis spółki jawnej do KRS składa się do Sądu Rejonowego Wydziału Krajowego Rejestru Sądowego właściwego ze względu na siedzibę zakładanej spółki. Właściwość miejscową sądu można sprawdzić na stronie danego sądu lub w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości.
Koszty rejestracji spółki jawnej w KRS
Koszty związane z rejestracją spółki jawnej nie są zbyt wysokie. Opłata sądowa za wpis oraz ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG) wynosi 600 zł. Dane do przelewu znajdziemy na stronie sądu, do którego kierowany jest przedmiotowy wniosek.
Wpis spółki jawnej do KRS
Spółka jawna powstaje dopiero z chwilą wpisania jej do KRS (konstytutywny charakter wpisu spółki jawnej do KRS). Z tą też chwilą spółka jawna może podjąć działalność gospodarczą.
Założenie spółki jawnej przez Internet
Jedną z zalet spółki jawnej jest możliwość założenia jej przez Internet. Jest to nie tylko opcja szybsza (rejestracja spółki przez Internet trwa kilka dni roboczych), ale również tańsza, ponieważ opłata wynosi tutaj 350 zł. Warto jednak pamiętać, że możliwość dostosowania postanowień umowy spółki jawnej zakładanej przez Internet do potrzeb wspólników jest bardzo ograniczona. Więcej na temat zakładania spółki jawnej przez Internet dowiesz się w artykule: „Jak założyć spółkę przez Internet?”.
Pomoc prawna w założeniu i rejestracji spółki jawnej
Jeśli chciałbyś szybko i sprawnie założyć i zarejestrować spółkę jawną, zwróć się do mnie. Pomogę Ci przygotować oraz sporządzić wszystkie niezbędne dokumenty, w tym umowę spółki jawnej oraz wniosek do KRS. Dzięki mnie oszczędzisz czas i unikniesz błędów, które bardzo często zdarzają się przy rejestracji spółek.
